We merken het helaas allemaal: prijzen stijgen. De energie wordt duurder, een volle tank kost meer en ook de wekelijkse boodschappen ontkomen er niet aan. Er is sprake van extreem hoge inflatie en helaas geldt dit ook voor ons meest geliefde product: bier. Veel grote Nederlandse brouwerijen hebben al aangegeven dat een prijsstijging niet te vermijden is. In de horeca is het pils uit de tap al duurder geworden, of je betaalt het oude bedrag voor een kleiner glas. Ook in het buitenland hebben brouwerijen al aan de noodklok getrokken, al heeft het daar vaak een andere reden dan in Nederland.
Verschillende oorzaken
Er zijn verschillende oorzaken voor deze prijsstijgingen en vrijwel iedere laag van het productieproces van bier wordt geraakt. Van de energie die gebruikt wordt, tot de grondstoffen en het vervoer. In veel gevallen komt dat door de pandemie die de wereld de afgelopen jaren in zijn greep had, maar ook de invloed van de oorlog in Oekraïne krijgt (nog steeds) duidelijkere gevolgen in de bierwereld.
Heineken blijft de prijzen verhogen
Zoals gezegd zijn de horecaprijzen al behoorlijk gestegen sinds het begin van dit jaar. Nieuwe prijsstijgingen zijn ook al aangekondigd. Heineken bracht vorig jaar in juni naar buiten dat de prijzen vanaf 1 augustus gemiddeld 5,3% stijgen. Uiteindelijk werd dat 5,8% en op 1 januari is de prijs nog een keer gestegen, met maar liefst 10,7%. Met die prijsstijging is ingespeeld op de verwachte hogere kosten in 2023, ondanks de winst van 2,7 miljard en omzetstijging van 31% in 2022. Nu is Heineken wereldwijd een van de grootste spelers, maar ook veel kleinere brouwerijen hebben al verschillende prijsstijgingen doorgevoerd, aangezien ook hun kosten blijven stijgen.
Productie is veel duurder geworden
Doordat de prijzen in vrijwel iedere laag van het productieproces stijgen is het natuurlijk niet ondenkbaar dat de uiteindelijke winkelprijs omhoog gaat. Zo merk je al bij je eigen auto dat de brandstof een stuk duurder is geworden, zeker na het terugkeren van de hogere accijnzen, dat geldt natuurlijk ook voor het transport van de bieren. Ook de energiekosten van de brouwerijen zelf stijgen. De ingrediënten van bier zijn daarnaast ook al duurder aan het worden. Met name de prijs van graan is door de oorlog in Oekraïne flink gestegen. De export vanuit ‘de graanschuur van Europa’ wordt inmiddels weer mondjesmaat hervat, wat hopelijk ook een positieve uitkomst voor de prijs van bier zal hebben. In 2022 was de graanexport bijzonder laag en in rond mei en juni was de graanprijs exorbitant gestegen. Door verschillende deals is de prijs daarna weer gedaald, maar de export in volume is niet heel veel toegenomen.
Daarbij zijn ook de verpakkingen duurder geworden. Een bierflesje is bijvoorbeeld van 12 naar 20 cent per stuk gegaan, de prijs van aluminium voor de blikjes stijgt (al zijn blikjes vooralsnog goedkoper dan glas) en ook de dozen worden duurder.
Glascrisis in het buitenland
In onze buurlanden zijn er al verschillende acties opgezet om een mogelijke glascrisis te voorkomen. In Duitsland dreigde er namelijk een tekort aan bierflessen na het einde van de coronacrisis. Verschillende Duitse brouwers hebben mensen opgeroepen om hun lege flessen terug te brengen voor het statiegeld. Ook in België leek het die kant op te gaan.
Dit (mogelijke) tekort is ontstaan door de pandemie. Aangezien de horeca een tijd dicht moest en brouwerijen er vaker voor kozen om hun bieren op flessen in plaats van fusten af te vullen.
De meeste Nederlandse brouwers hebben nog genoeg voorraad, of een doorlopend contract met een leverancier, om de stijgende prijzen van het glas (nog) niet door te rekenen. Wanneer de contracten aflopen zal de waarschijnlijke stijging ongeveer 5 cent per fles zijn.
Kosten doorrekenen aan de klant
Al die extra kosten zullen uiteindelijk wel verrekend worden op de consument. De meeste bierbrouwers kiezen ervoor om met een wat kleinere marge te werken, maar dat kunnen ze niet blijven doen. De kans dat de kosten nog harder stijgen is aanzienlijk, wanneer dat gebeurt zal de marge op den duur zo klein worden dat brouwers de prijs wel moeten verhogen. De Nijmeegse brouwerij Nevel Wild Ales heeft bijvoorbeeld al sinds vorig jaar verschillende veranderingen doorgemaakt om kosten te drukken en te blijven bestaan. Aangezien eerlijkheid bij de brouwerij hoog in het vaandel staat houden ze iedereen erg goed op de hoogte via hun social media. Zo zijn de prijzen inmiddels gestegen door hogere kosten van gas, elektriciteit, huur, glas, karton en keykegs. Daarnaast is op dit moment alleen nog maar één van de oprichters aan het werk.
Accijnsstijging gaat ook invloed hebben
Vrijwel iedere brouwerij heeft het vooral over de de aankomende accijns wijziging als ze nadenken over een mogelijke prijsverandering. In 2024 wordt de accijns op bier namelijk berekend op basis van het alcoholpercentage, in plaats van het nu gebruikte graden plato. De brouwerijen hebben al duidelijk aangegeven dat die nieuwe regels een veel grotere invloed hebben op de prijzen dan de fluctuerende kosten voor productie en brand- en grondstoffen. Als je graag meer wil weten over de accijnzen op bier, dan raad ik je aan deze blog te lezen!